امیر معظم هنرمند معرق‌کار اهل ارومیه، از جمله هنرمندان شاخص استان است که در سبک کار خود ترکیبی از مهارت‌های معرق، مشبک و منبت را به کار می‌برد مهارتی که معمولا توسط کمتر کسی قابل اجرا است. معظم تاکنون عناوین مختلفی را کسب کرده است که در آخرین نوبت در سال گذشته دو نمونه از محصولات این هنرمند که با همین شیوه ساخته شده بود نشان ملی مرغوبیت کالا را دریافت کرد. برای گفت‌وگو با امیر معظم به کارگاه‌ کوچکش در یکی از محلات قدیمی ارومیه سر زده و گفت‌وگویی را با او ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

آقای معظم شما این هنر را در کجا آموختید و چه شد که به این سمت علاقه‌مند شدید؟

علاقه‌مندی من به صنایع‌دستی به واسطه وجود کارگاه کنده‌کاری بود که در محله ما وجود داشت و من هر بار از دیدن کارها و نقش و نگارهایی که به شکل گل و بوته روی چوب تراشیده می‌شد لذت می‌بردم، بر همین اساس به مدت سه سال در این کارگاه مشغول فعالیت شدم و در سال 1375 به یکی از کلاس‌های آموزشی اداره میراث فرهنگی مراجعه کرده و اصول منبت را یادگرفتم، بعد از آن به سبب علاقه‌ای که به این رشته داشتم به صورت تجربی سعی کردم تا مهارت خود را در این زمینه تقویت کنم.

دلیل معروفیت صنایع دستی چوبی ارومیه را در چه می‌دانید؟

ارومیه از گذشته‌های دور از نظر تولید کارهای صنایع‌دستی چوب، در سطح کشور مطرح بوده است و هنرمندان و تولیدکنندگان شاخصی در این رشته فعالیت می‌کنند. با وجود اینکه کنده‌کاری‌ها و کارهای معرق و منبت این شهر، در بین علاقمندان و هنرمندان سایر نقاط کشور شناخته شده است با این حال توجه عمومی به این محصولات آنچنان که باید نیست.

وضعیت خرید و علاقه‌مندی مردم به صنایع‌دستی مخصوصا در حوزه کاری خود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

متاسفانه اکثریت شهروندان از نوع و هنر به کار رفته در صنایع دستی که با زحمت و دقت تولید می‌شود اطلاع بسیار کمی دارند و در هنگام خرید یا دیدن یک اثر به جای زیبایی و هنر به کار رفته در آن، وزن و ابعاد چوب به کار رفته را معیار کیفیت و قیمت آن می‌دانند و این موضوع برای هنرمندان صنایع دستی ناراحت کننده است که قدر هنرشان درک نمی‌شود و متاسفانه این امر در مورد جوانان بیشتر شایع است.

هرچند فروش محصولات صنایع دستی در بازار داخلی ارومیه و استان هیچ‌وقت رقم بالایی نبوده؛ اما در یکی دو سال اخیر به دلیل تورم، این میزان نیز کاهش چشمگیری داشته است.

علت این رکود و عدم رغبت کافی به خرید صنایع دستی چیست؟

با افزایش تورم و هزینه‌ها ما هم مانند دیگر صنوف به دلیل افرایش قیمت مواد اولیه مجبور بودیم قیمت تولیدات را افرایش دهیم؛ اما به دلیل اینکه یک اثر هنری مانند معرق یا منبت، جزو نیازهای ضروری مردم به شمار نمی‌آید، لذا میزان فروش اینگونه محصولات نیز بسیار کم است.

امروزه ما شاهد آن هستیم که انواع دستگاه‌های ماشینی و لیزری وارد حوزه تولید انبوه صنایع دستی شده و آثاری تولید می‌شوند که هیچ نشانی از هنر دستی هنرمندان در آنها دیده نمی‌شود.

محصولات ماشینی به دلیل قیمت ارزان‌تر مشتریان بیشتری دارند که همین موضوع تهدید جدی برای همه رشته‌های صنایع‌دستی به شمار می‌آید؛ زیرا که عنوان هنر و صنعت دستی به آنها اطلاق می‌شود درحالی که چنین چیزی نیست.

راهکار شما برای جلب افکار عمومی و گرایش بیشتر به این حوزه چیست؟

بین بخش گردشگری و حوزه صنایع‌ دستی باید ارتباط دائمی وجود داشته باشد، بدین ترتیب که نهادها و فعالان گرشگری می‌توانند در فهرست‌بندی اهداف و جاهای دیدنی که برای گردشگران تعریف می‌کنند بازدید از کارگاه‌های صنایع‌دستی و بازارچه‌های فروش این محصولات را  مدنظر قرار دهند.

اگر اصالت‌ها و ارزش‌های صنایع‌دستی هرچه بیشتر توسط رسانه‌ها معرفی شود این موضوع تاثیر بسزایی در فروش این محصولات خواهد داشت.

شما برای افزایش صادرات صنایع دستی چه پیشنهادی دارید؟

به نظر بنده برپایی نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی برای فروش محصولات صنایع‌دستی در جای خود بسیار تاثیرگذار بوده؛ اما به دلیل اینکه موقتی و مختص چند روز است نمی‌تواند اثرگذاری زیادی داشته باشد.

همچنان که خیلی از برندهای تجاری معروف نمایندگی‌هایی در سرتاسر جهان دارند پیشنهاد می‌شود در تعدادی از کشورهای هدف یک مرکز یا نمایندگی دائمی برای معرفی و فروش هنرها و صنایع‌دستی اصیل ایرانی دایر شود. این کار نیز از عهده بخش خصوصی خارج است و نهادها و سازمان‌های مرتبط دولتی باید در این خصوص تدابیری بیندیشند.

گفت‌وگو از عیسی عزیزنژاد

انتهای پیام/